( Bài viết của Luật sư Vũ Ngọc Dũng - Công ty Luật 911 )

Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số của Việt Nam – tại Điều 50 – lần đầu tiên đề cập đến quản lý tài sản số trong một văn bản luật chuyên ngành. Điều luật này mở ra hướng phân loại tài sản số theo mục đích, công nghệ, và tiêu chí linh hoạt, nhưng vẫn còn thiếu cụ thể so với khung ba nhóm tài sản trong Luật MiCA của EU (Asset-Referenced Token – ART, E-Money Token – EMT, Utility Token). Dự thảo cũng bao quát các nội dung quản lý như quyền sở hữu, nghĩa vụ thông tin, an ninh mạng, phòng chống rửa tiền, và cho phép áp dụng chế tài – tuy nhiên chưa quy định rõ nghĩa vụ của tổ chức phát hành hay các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số (CASPs). Việc phân quyền quản lý theo lĩnh vực là hợp lý nhưng cần cơ chế điều phối rõ ràng để tránh chồng chéo giữa các cơ quan như Bộ Tài chính, NHNN, Bộ TT&TT, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.

Trích Điều 50: Quản lý tài sản số

1. Phân loại tài sản số theo một hoặc một số tiêu chí sau:

a) Mục đích sử dụng;

b) Công nghệ;

c) Tiêu chí khác.

2. Nội dung quản lý tài sản số bao gồm:

a) Việc tạo lập, phát hành, lưu trữ, lưu ký, chuyển giao, xác lập quyền sở hữu tài sản số;

b) Quyền, nghĩa vụ của các bên đối với hoạt động có liên quan đến tài sản số;

c) Biện pháp bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng; phòng, chống rửa tiền, khủng bố;

d) Thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến tài sản số;

đ) Điều kiện kinh doanh đối với hoạt động cung cấp dịch vụ tài sản mã hoá; phát hành tài sản mã hoá;

e) Các nội dung quản lý khác.

3. Thẩm quyền, quản lý đối với tài sản số trong lĩnh vực chuyên ngành được thực hiện theo quy định của Chính phủ phù hợp với điều kiện thực tiễn."

Điều 50 Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số (Việt Nam) và so sánh với Luật MiCA (EU 2023/1114) – cùng đề xuất lập pháp:

I. Phân tích pháp lý Điều 50 – Quản lý tài sản số

1. Phân loại tài sản số (Khoản 1)

Dự thảo cho phép phân loại tài sản số linh hoạt theo:

• a) Mục đích sử dụng → đầu tư, thanh toán, phần thưởng (có thể gợi liên hệ tới utility vs. security token).

• b) Công nghệ → token sử dụng blockchain, DLT, AI-generated assets...

• c) Tiêu chí khác → có thể bao gồm mức độ phân quyền (decentralization), cơ chế phát hành...